ورق های استیل در صنایع مختلف با توجه به نیاز به خواص متفاوت از جمله مقاومت در برابر خوردگی و خاصیت مغناطیسی، به دو دسته اصلی بگیر و نگیر تقسیم میشوند. در این مقاله، تفاوتهای کلیدی، کاربردها و مزایا و معایب هر کدام را بررسی میکنیم تا بتوانید انتخاب بهتری در خرید ورق استیل داشته باشید.
آشنایی با ورق استیل بگیر و نگیر
ورق استیل بگیر یا استیل فریتی (Ferritic)، ترکیبی از آهن، کروم و مقدار کمی کربن است که باعث جذب خاصیت مغناطیسی میشود. این نوع استیل به دلیل ترکیب کمتر از کروم و نبود نیکل، از مقاومت کمتری در برابر خوردگی برخوردار است، اما به دلیل داشتن خاصیت مغناطیسی برای برخی صنایع مفید است. در استیل بگیر به دلیل ساختار بلوری فریتی و استفاده از عناصر آهن و کروم، این ورقها قابلیت جذب توسط آهنربا دارند.
ورق استیل نگیر یا استیل آستنیتی (Austenitic)، از ترکیب آلیاژ آهن، کروم و مقدار زیادی نیکل ساخته میشود. وجود نیکل باعث عدم خاصیت مغناطیسی و افزایش مقاومت در برابر خوردگی شده و این ورقها را برای محیطهای خورنده و مرطوب مناسب میکند. استیل نگیر به دلیل ساختار بلوری آستنیتی، در محیطهای اسیدی، مرطوب و حتی در دماهای بالا نیز از پایداری برخوردار است.
تفاوتهای کلیدی ورق استیل بگیر و نگیر
الف) خاصیت مغناطیسی
یکی از تفاوت ورق استیل بگیر و نگیر، خاصیت مغناطیسی آنها است. ورق استیل بگیر به دلیل ساختار آلیاژی فریتی، خاصیت مغناطیسی دارد و جذب آهنربا میشود. در مقابل، ورق استیل نگیر به دلیل استفاده از نیکل و ساختار آستنیتی، مغناطیسی نیست و برای محیطهایی که نیاز به عدم جذب مغناطیسی است، مانند صنایع الکترونیک و داروسازی، ایدهآل است.
ب) مقاومت به خوردگی
ورقهای استیل نگیر به دلیل دارا بودن کروم و نیکل بالا، مقاومت بیشتری در برابر خوردگی دارند و میتوانند در محیطهای مرطوب و خورنده مورد استفاده قرار گیرند. این خاصیت باعث میشود استیل نگیر در برابر زنگزدگی مقاومتر باشد و برای صنایع غذایی، دارویی و محیطهای اسیدی انتخاب مناسبی باشد. اما ورق استیل بگیر به دلیل درصد کمتر کروم و عدم وجود نیکل، مقاومت کمتری دارد و بیشتر در محیطهای خشک بهکار میرود.
ج) ترکیب شیمیایی
ورق استیل بگیر معمولاً حاوی 10-18٪ کروم و مقدار ناچیزی کربن است و فاقد نیکل میباشد. در حالی که ورق استیل نگیر حاوی 18-20٪ کروم و حداقل 8٪ نیکل است که به آن خاصیت ضدخوردگی و مقاومت در برابر زنگزدگی را میبخشد.
مقایسه کاربردهای ورق استیل بگیر و نگیر
کاربردهای ورق استیل بگیر
- صنایع خانگی: این ورق به دلیل خاصیت مغناطیسی و هزینه مناسب، برای تولید لوازم آشپزخانه مانند سینک، قابلمه و اجاقهای گاز استفاده میشود.
- قطعات خودرویی: در سیستمهای ترمز و اگزوز خودروها، که نیاز به مقاومت به دمای بالا ولی مقاومت خوردگی متوسط دارند.
- دکوراسیون داخلی: به دلیل جلوهی ظاهری مناسب و قیمت اقتصادی، برای لوازم دکوری و ساخت قابهای فلزی استفاده میشود.
کاربردهای ورق استیل نگیر
- صنایع غذایی و داروسازی: به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی و نبود خاصیت مغناطیسی، این ورق در تولید تجهیزات آشپزخانه صنعتی، تجهیزات داروسازی و لوازم بهداشتی به کار میرود.
- صنایع شیمیایی و پتروشیمی: مقاومت عالی در برابر مواد اسیدی و خورنده این ورق را به انتخابی مناسب در این صنایع تبدیل کرده است.
- پزشکی و آزمایشگاهی: به دلیل عدم واکنش شیمیایی با بسیاری از مواد، برای تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی استفاده میشود.
مزایا و معایب ورق استیل بگیر و نگیر
ورق استیل یکی از پرکاربردترین مواد در صنایع مختلف است که به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی منحصر به فرد خود، توجه بسیاری را جلب کرده است. در بین انواع ورقهای استیل، دو نوع عمده وجود دارد: ورق استیل بگیر و ورق استیل نگیر. ورق استیل بگیر به دلیل ترکیب آلیاژی سادهتر و عدم وجود نیکل، هزینه پایینتری دارد و به دلیل ساختار فریتی خود، خاصیت مغناطیسی دارد که میتواند برای کاربردهایی که به جذب مغناطیسی نیاز دارند، مناسب باشد. با این حال، این ورق در برابر خوردگی مقاومت کمتری دارد و در محیطهای مرطوب و خورنده به راحتی دچار زنگزدگی میشود، بنابراین معمولاً برای محیطهای خشک توصیه میشود.
در مقابل، ورق استیل نگیر به دلیل ترکیب شیمیایی خاص خود که شامل درصد بالایی از کروم و نیکل است، مقاومت بسیار بالایی در برابر خوردگی و زنگزدگی دارد و گزینهای عالی برای استفاده در محیطهای اسیدی و مرطوب محسوب میشود. این ورق همچنین به صنایع داروسازی و غذایی اجازه میدهد تا بدون نگرانی از بروز مشکلات ناشی از آهنربا، از آن استفاده کنند. با این حال، هزینه تولید ورق استیل نگیر بالاتر است و به همین دلیل ممکن است برای برخی پروژهها محدودیت ایجاد کند. انتخاب بین این دو نوع ورق به نیازهای خاص پروژه و محیط کار بستگی دارد؛ اگر به دنبال گزینهای اقتصادی هستید و در محیطهای خشک کار میکنید، ورق استیل بگیر ممکن است مناسب باشد، اما برای مقاومت در برابر خوردگی و زنگزدگی در محیطهای مرطوب، ورق استیل نگیر گزینه بهتری خواهد بود.
نکات مهم در انتخاب ورق استیل بگیر و نگیر
برای انتخاب بهترین نوع ورق استیل، لازم است به شرایط محیطی و نوع کاربرد آن توجه کنید. ورق استیل بگیر مناسب برای کاربردهای خشک و کمهزینه است، در حالی که ورق استیل نگیر با مقاومت بالاتر در برابر خوردگی، برای محیطهای مرطوب و خورنده مانند صنایع غذایی و داروسازی انتخاب بهتری است. همچنین، اگر نیاز به خاصیت مغناطیسی در تجهیزات خود دارید، حتماً ورق استیل بگیر را انتخاب کنید.
نتیجه گیری
انتخاب بین ورق استیل بگیر و ورق استیل نگیر به نیاز پروژه، شرایط محیطی و بودجه بستگی دارد. هر دو نوع ویژگیها و مزایای خاص خود را دارند که باید در انتخاب خود به این موارد توجه کنید. با در نظر گرفتن تفاوت ورق استیل بگیر و نگیر و ویژگیهای هر یک، میتوانید بهترین نوع ورق استیل را برای کاربرد مورد نظر خود انتخاب کنید.